آیا پرداختن انسان به عمران و آبادانی زمین او را از بندگی خدا دور خواهد کرد؟

آموزه های دینی، علاوه بر دعوت انسان به بندگی خدا وی را به آبادانی زمین توصیه فرموده اند:

((وَ ما خَلَقتَ الجنً وَ اَلانسَ الّا لِیعبدونِ ))1؛ ما انسان را تنها برای بندگی آفریدیم .

و نیز می فرماید: (( هُوَ اَنشَاکُم مِنَ الاَرضِ و استَعمَرَکُم فیها ))2؛ او شما را از زمین آفرید و آبادانی آن را از شما خواسته است.

با کنار هم قرار دادن این دو آیه، این نتیجه به دست می آید که خدا بشر را آفرید؛ تا به عمران و آبادی زمین بپردازد و در بندگی او به سر بَرَد و برای هر دو قسمت،راه کارهایی را ارائه کرده است. پس چنانکه خدا راه های بندگی را به بشر آموخت، راه کارهای عمران زمین را نیز از راه عقل و نقل به او آموزش داد و این علم ،به لحاظ خدادادی بودن، هدفدار و خدامحور است.

آبادانی زمین به تعامل انسانی و همه جانبه افراد با خود، با همنوعان، با نظام اسلامی، با حیوان و با محیط زیست و احیای منابع حیاتی آن است.اموری مانند کار و تلاش، بهداشت و خدمات عمومی، احیای مراکز علمی، عبادی، ایجاد مراکز تولیدی، مزارع سرسبز و آبرسانی مناسب و ... از مصادیق آن است.

این آبادانی باید به گونه ای باشد که زمین و اماکن زندگی، برای دستیابی به کمال انسانی و ارتباط با خدا آراسته شود و در جای جای آن، نماد ارتباط با خدا مشاهده گرددو هر فردی احساس کند که خدا و آیات الهی را می بیند.در این صورت نگاه به سراسر عالم ،نگاه به آیات الهی می شود و زمین یک شیء گسسته از مبداء و معاد پنداشته نمی شود.


1) سوره ذاریات،آیه 65

2) سوره هود،آیه 61